Ο Ρίτσαρτ Μπάκμινστερ Φύλλερ (Richard Buckminster Fuller, ή Bucky Fuller (12 Ιουλίου 1895 – 1 Ιουλίου 1983) ήταν ένας από τους σημαντικότερους νεωτεριστές του 20ού αιώνα. Εκτός από διεθνούς φήμης σχεδιαστής, ήταν, επίσης, μηχανικός, μαθηματικός, αρχιτέκτονας, ποιητής, φιλόσοφος, περιβαλλοντολόγος και αιώνιος οραματιστής.
Η λέξη Dymaxion είναι δημιούργημα ενός φίλου του Fuller και είναι μια σύμπτυξη των λέξεων: «DΥnamic» (Δυναμικός), «MAXimum» (Μέγιστο) και «tensION» (Θέτω στόχο), τρεις λέξεις που παρατήρησε ότι ο Φύλλερ χρησιμοποιούσε συχνά στις διαλέξεις του κατά την περιγραφή πραγμάτων. Το Dymaxion Car είχε αεροδυναμικό σχήμα δακρίου, τρίκυκλο, με τον πίσω τροχό να στρίβει, με αλουμινένιο σκελετό, σχεδιασμένο έτσι ώστε να πετυχαίνει την μέγιστη απόδοση με την χρήση ελάχιστης ποσότητας καυσίμου.
Έχει 6,40 μέτρα σε μήκος και περίπου 1,83 μέτρα σε ύψος (σαν ένα μεγάλο φορτηγάκι), χωρώντας έτσι εκτός τον οδηγό, άλλους 10 επιβάτες. Ζυγίζει λιγότερο από 1000 lbs, ενώ ισχυριζόταν ότι μπορούσε να φτάσει τα 190 km / h, πολλά για εκείνη την εποχή. Ο Isamu Noguchi ήταν που ασχολήθηκε με την ανάπτυξη του αυτοκινήτου Dymaxion, δημιουργώντας γύψινα μοντέλα και δοκιμάζοντάς τα σε σήραγγα ανέμου για να πετύχει το αεροδυναμικό σχήμα του.
Το Dymaxion ήταν τρίτροχο και διευθύνονταν από ένα μόνο τροχό με δυνατότητα να κάνει μια πλήρη στροφή 360μοιρών στο δικό του μήκος. Ωστόσο, το πίσω τιμόνι έκανε το αυτοκίνητο κάπως επικίνδυνο στην οδήγηση ειδικά σε καταστάσεις με έντονο πλευρικό άνεμο. Το σώμα του ήταν σε σχήμα δάκρυ, και φυσικά πολύ αποδοτικό αεροδυναμικά. Το αυτοκίνητο είχε διπλάσιο μήκος από τα συμβατικά αυτοκίνητα της εποχής (6,1 m). Ο κινητήρας του ήταν της Ford V8 και έδινε στο όχημα 85 ίππους μέσω των εμπρός τροχών. Ο μπροστινό άξονα ήταν επίσης της Ford, είναι ο πίσω άξονας δανεισμένος από σύγχρονη roadster πάλι της Ford, γυρισμένος ανάποδα.
Ήταν ένα δοκιμαστικό αυτοκίνητο υψηλής απόδοσης με μια ως τότε ανήκουστη απόδοση καυσίμων (100 χλμ. με 7,8 λίτρα καυσίμου). Η σχεδίασή του συνεχίστηκε μέχρι και το 1943. Ωστόσο, δεν βγήκε ποτέ προς πώληση. Σκοπός του Φύλλερ ήταν να επιτύχει τη μέγιστη παραγωγή και πώληση με τη λιγότερη εισαγωγή υλικού. Το Dymaxion Car σχεδιάστηκε με σκοπό να μετεξελιχθεί σε πετούμενο όχημα, με τη βοήθεια ‘jet-stilt’(αεριωθούμενων ξυλοπόδαρων) και κινητήρων, έτσι ώστε να καταστήσει οτιδήποτε σχετιζόταν με το σχέδιό του ‘Spaceship Earth’ προσιτό σε όλους τους ανθρώπους και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε να μπορεί κάποιος να έχει ένα σπίτι οπουδήποτε (στην κορυφή ενός βουνού, στην έρημο κ.τ.λ.) χωρίς να έχει περιορισμούς στη μετακίνησή του.
Το 1933, στη Διεθνή Έκθεση τoυ Σικάγο, ένα αυτοκίνητο γλίτωσε από θεαματικό τρακάρισμα (στο οποίο σκοτώθηκε ο οδηγός και τραυματίστηκαν σοβαρά δύο επιβάτες, ένας από τους οποίους ήταν ο William Sempill, πρωτοπόρος της αεροπορίας και κατάσκοπος), για να καταστραφεί από φωτιά όταν αφέθηκε κατά λάθος ανοιχτό το καπάκι της βενζίνης.
Ένα άλλο έζησε στιγμές δόξας πριν καταστραφεί, όταν μετέφερε τον H.G.Wells γύρω γύρω στο Μανχάταν. Σάπιζε στην Αριζόνα μέχρι που το επισκεύασαν ντόπιοι φοιτητές μηχανολόγοι.
Ένα τρίτο, που γύρισε την Αμερική προπαγανδίζοντας υπέρ των Συμμάχων στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πουλήθηκε για παλιοσίδερα στο Κάνσας. Αυτά τα αυτοκίνητα ήταν τα τρία Dymaxion Cars, τα οποία σχεδίασε και έβγαλε στην παραγωγή, στο Μπρίτζπορτ στο Κονέκτικατ, ο R. Buckminster Fuller ή Μπάκι, όπως προτιμούσε να τον αποκαλούν. Παρουσίαζε τον εαυτό του σαν «πρωτοπόρο στοχαστή, ήπιο επαναστάτη, αξιαγάπητη ιδιοφυΐα, αντι-ακαδημαϊκό, δόκτορα της επιστήμης, της τέχνης, του ντιζάιν».
Παρόλο που ο οδηγός φορούσε ζώνη ασφαλείας, η υφασμάτινη οροφή του πρωτοτύπου δεν προσέφερε επαρκή προστασία κατά τις συντριβές, με αποτέλεσμα να ωθήσει τους επενδυτές να εγκαταλείψουν το έργο, κατηγορώντας ως κύρια αιτία των ατυχημάτων την ανεπάρκεια στο σύστημα διεύθυνσης του οχήματος.
Από τα τρία αυτοκίνητα μόνο το δεύτερο πρωτότυπο επιζεί και βρίσκεται στη συλλογή Harrah του Εθνικού Μουσείου Αυτοκινήτου στο Ρίνο της Νεβάδα.
Σχεδόν 75 χρόνια μετά την έξοδο από την κυκλοφορία του τελευταίου από τα αυθεντικά μοντέλα, του Αυτοκινήτου No 3, ένα νέο Dymaxion δημιουργήθηκε: το Αυτοκίνητο No 4. Βασισμένο στα σχέδια του Αυτοκινήτου Νο 3 και μια επιμελή ανάλυση του Αυτοκινήτου Νο 2, φτιάχτηκε στην αγγλική εξοχή στο East Sussex από την Crosthwaite & Gardiner, εταιρεία που ειδικεύεται στην επιδιόρθωση αγωνιστικών αυτοκινήτων του ’30. Το νέο αυτοκίνητο ήταν παραγγελία του Νόρμαν Φόστερ, του Βρετανού αρχιτέκτονα μοντέρνων αξιοθέατων όπως το αεροδρόμιο του Πεκίνου, το νέο κτίριο του Reichstag στο Βερολίνο και το «Gherkin» στο Λονδίνο. Παθιασμένος συλλέκτης αυτοκινήτων, ανέλαβε το σχέδιο σαν φόρο τιμής στον κ. Φούλερ, τον οποίο συνάντησε το 1971 και με τον οποίο συνεργάστηκε μέχρι τον θάνατό του το 1983.
Η ιστορία των τεσσάρων μοντέλων ξετυλίγεται σε ένα καινούργιο βιβλίο, το «Dymaxion Car: Buckminster Fuller», από την Ivorypress, ιδιοκτησίας της συζύγου του Φούλερ. Το βιβλίο ξεκινά με τη συγκινητική περιγραφή του κ. Φόστερ για τον Φούλερ ως «αγαπημένο φίλο – όσο μπορείς να είσαι με κάποιον που είναι και μέντοράς σου». Στη συνέχεια ο Τζόναθαν Γκλάνσεϊ, Βρετανός αρχιτέκτονας και κριτικός ντιζάιν, θυμάται τον αγώνα του Φούλερ για να κατασκευάσει τα αυτοκίνητα, που τα οραματίστηκε σαν τμήμα ενός απίστευτου φουτουριστικού «κόσμου Dymaxion». Σκόπευε επίσης να σχεδιάσει σπίτια, σκάφη, χάρτες και ένα χόβερκραφτ.
Το βιβλίο είναι το όνειρο ενός ανθρώπου τρελαμένου με τα αυτοκίνητα, γεμάτο με φωτογραφίες, ζωγραφιές και τεχνικές προδιαγραφές για τα παλιά και τα καινούργια αυτοκίνητα Dymaxion, αλλά και ο απολογισμός των προβλημάτων που αντιμετώπισαν όσοι ασχολήθηκαν με τη νέα κατασκευή. Είχαν αποφασίσει να διατηρήσουν την αυθεντικότητα, όπου μπορούσαν. Και το αποτέλεσμα, το Αυτοκίνητο Νο 4, είναι φόρος τιμής στον Μπάκι Φούλερ.
Δείτε εδώ όλα τα στάδια κατασκευής μιας ρεπλίκας Dymaxion από την εγγλέζικη εταιρία ROACH MANUFACTURING. (roach manufacturing.com)
Δείτε επίσης την ταινία:
A Necessary Ruin: The Story of Buckminster Fuller and the Union Tank Car Dome
Δείτε επίσης: